Pioniers in creatief ondernemen

Samen de boot in

Een interview met Leonard van Munster

Leonard van Munster is een kunstenaar met een visie. Na zijn deelname aan de ontwerpersgroep DEPT (1996-2001) ontwikkelde hij enkele projecten in de publieke ruimte. Zijn architecturale interventies knappen niet alleen het aanzicht van stadsdelen op, ze spreken ook tot de verbeelding.
Met de serie ‘Under Heaven’ laat Van Munster een duidelijke rode draad in zijn werk zien.

De aftrap vond plaats met Under Heaven 1. Van Munster bouwde in 2004 een negen meter hoge boom op het dak van het Stedelijk Museum CS, in het kader van de tentoonstelling ‘Mark’ over hedendaagse grafische vormgeving in Nederland. Van Munster maakte in deze boom een hut van grafisch afvalmateriaal.



Bij Under Heaven 2 (2009) realiseerde Van Munster een heus Fata Morgana onder een viaduct aan de Wiltzanghlaan in Amsterdam West.



Maar met deze twee projecten was nog niet alles gezegd. Sterker nog het bracht ons bij Under Heaven 3. Van Munster wil een eiland realiseren in een plas, ditmaal in Amsterdam Nieuw West. Under Heaven 3 is een van de projecten op voordekunst. Aangezien het project nog wel wat extra financiering kan gebruiken en we graag wat meer over Leonard willen weten, hebben we hem kort geïnterviewd.

Leonard, wat vind je van de openbare kunst in Amsterdam?

Tegenwoordig is Community Art het toverwoord om iets gedaan te krijgen. Kunst moet de sociale cohesie verbeteren om zo zijn bestaansrecht te rechtvaardigen. De kunstenaar moet met stropdas om en een Marokkaanse vrouw op zijn rug aan het werk. Dit beperkt je in je bewegingsvrijheid en je krijgt op een gegeven moment behoorlijk last van je rug...

Kunst in de openbare ruimte heeft volgens mij sowieso al een sociale functie. Je kunt er als bewoner niet omheen. Het samen klagen met je buurman over hoe lelijk een werk wel niet is geeft een grote verbondenheid. Ook werkt een openbaar werk mee aan de herkenbaarheid en eigenheid van een buurt.

De grote stenen IJsbeer van Simona Vergani in het Erasmuspark in Bos & Lommer is elke keer fijn om langs te fietsen.



Het kunstwerk van André Volten aan de Wiltzanghlaan, is een mooi een groot werk, opgebouwd uit ijzeren stukken H-balk. Een stevig stalen kunstwerk in de openbare ruimte.

Tegenwoordig hoeft een beeld in de publieke ruimte niet direct meer opgebouwd te zijn uit een brons of metaal. Door een “slimme” locatie te bedenken kan een kunstwerk in de openbare ruimte zelfs gemaakt worden van karton. Er liggen vele mogelijkheden in Amsterdam die tot nu toe helaas onbenut blijven.
De gemeente zou hierin een belangrijke rol kunnen vervullen. Het gaat dan niet om de verstrekking van geld maar om medewerking in het verkrijgen van vergunningen en locaties en in de koppeling van kunstenaars aan het bedrijfsleven.

Wat mogen we precies van jouw eiland verwachten?

Middenin de waterpoel heb ik bij het stadsdeel een eiland bedongen. Een "onbereikbaar eiland in Nieuw West", waarop ik een plek zou willen creëren waar je graag zou willen zijn.
Een waterval klettert vanaf een berg die overgaat in een soort villa-construct. Een terras met een azuurblauw zwembad ,een parelwit strandje met een aanlegsteiger en in de tuin een eeuwig bloeiende Japanse kers. Alles wordt op schaal 2:1 of nog iets kleiner. ‘s Nachts brand er licht in de villa misschien kan men vanaf de wal ook door de gordijnen naar binnen gluren, of er klinkt er muziek vanachter de gesloten gordijnen en is er een feest aan de gang...

In het filmpje op voordekunst zeg je dat de locatie de installatie versterkt. Waarom heb je bij dit project gekozen voor Nieuw West?

De plek in Nieuw West is een mooie grootstedelijke setting. Waar de treinen en metro’s over een driedubbel en 13 meter hoog betonnen taluut voorbijtrekken is er aan de voet van het viaduct een schooltuinencomplex en heeft de buurt, gedreven door angst voor hangjongeren, het braakliggende terrein laten afgraven voor een “siervijver”. Zittend op een van de bankjes aan de rand van de vijver kan men fantaseren...

Wat is jouw ervaring tot zover met ‘crowd funding’?

Als ik crowdfunding lees als gefinancierd met privaat geld, dan is dat niet nieuw. Subsidie is ook geld van particulieren en het bedrijfsleven. “De politiek” zou juist moeten zeggen: wij gaan ervan uit dat kunst het leven van een ieder kan verrijken. Van alle belastingbetalers doen wij het voorwerk en laten diverse [politiek onafhankelijke] kenners, kunstenaars selecteren. Iedereen betaalt mee aan dat ene stukje snelweg ook al rijd je er misschien wel nooit overheen.
Als we nu heengaan naar een land waar over elke klinker een comité op zoek moet gaan naar particulier geld wordt het erg interessant...
Voor grotere kunstprojecten als Under Heaven 3 zal de tientjesinbreng van particulieren alleen niet voldoende zijn. Gezonde bedrijven in crisistijd zijn hierbij doorslaggevend. Alleen met hun inbreng zijn dan de grotere kunstprojecten realiseerbaar.

Waarom zou een breed publiek jouw project moeten steunen?

Het hoeft geen breed publiek te zijn. Het mag ook een selecte groep zijn van welgestelde personen met smaak of zelfs een enkele mecenas. Wel kunnen nu mensen met een kleine buidel toch een werk dat zij “goed” vinden “mede” mogelijk maken en kunnen als statement laten zien dat zij kunst in de openbare ruimte waarderen.

Dankjewel voor dit interview.


Under Heaven 3 kan nog tot 1 maart 2011 ondersteund worden via voordekunst. Iedere bijdrage is welkom, van zowel particulieren als bedrijven. Bijdragen kan al vanaf € 10.

Meer informatie over Leonard en zijn werk is te vinden op de updatepagina van Under Heaven 3 op voordekunst of op zijn eigen website.